The Distance between the Wendt and University: A Review of Jehan Aloysius’s Rag … ලයනල් වෙන්ට් රඟහලේ සිට සරසවියට ඇති දුර: ජෙහාන් ඇලොය්සියස් ගේ ‘රැග්’ ගීත නාට්යය

(මෙම විචාරයේ සිංහල පරිවර්තනයක් ද පහත දැක්වේ.)

Before the commencement of the opening night of Jehan Aloysius’s musical Rag, and after staring uneasily at the various merchandise (caps and key tags with the title of the play printed on them) being sold outside the Lionel Wendt, one of my batchmates jokingly commented that Rag, the Musical should have been performed at the New Arts Theatre of the University of Colombo, a short walk away from the Lionel Wendt, merchandise and all. Marketing itself under the guise of social engagement, if not activism, Rag is at best a spectacle put on to entertain Colombo’s elite English-speaking theatre-goers, reinforcing their own elitism as well as their prejudices towards ‘violent’, ‘uncultured’ state university students. While the singing and dancing in the performance was commendable (although I am deeply sceptical about the aptness about the musical as a form suitable to portray such content – which I will get back to later), the engagement with the actual subject of the play – ragging in state universities – was mediocre and clumsy. I was compelled to write this review mainly because of these grave misrepresentations which mystify class relations, normalise classist stereotypes of state university students, and feed into the current discourse against state universities in favour of a vulgar commercialisation and privatisation that forces critical voices to be labelled as ‘dogmatic’. But let me keep these issues on hold for the moment and comment on few aspects of the play.

Given that the play was performed at the Lionel Wendt, for an elegantly clad audience consisting largely of individuals whose occasional Sinhala utterances end near the doors of the theatre to bid their PickMe drivers away, a certain elitism is of course not unexpected. However, the elitism of this play, especially in terms of its language politics, was deeply problematic. Sinhala was used in the play for two specific reasons. One was to imply a sense of roughness or vulgarity (the raggers resort to Sinhala, to which the students who resist the rag unanimously respond in English). The second, was for what could be called in Sinhala as ‘gong athal’ – to resort to cheap humour that ridiculed a much less privileged popular/folk tradition of Sinhala theatre, as well as to poke fun at the aesthetic sensibilities and gender performativity of Sinhala-speaking classes.

In addition to this, the names allocated to the chief protagonists of the play, two anti-raggers, Joseph and Thomas (who both die as a result of the violence perpetrated by the raggers) was, to me, rather amusing. It is implied that both students are from the English speaking upper middle-class of Colombo (perhaps, symbolically, schooled at St. Joseph’s and S. Thomas’s?), that both of them pursue their studies at the English department. They are thus made appealing to the play’s elite audience – these are our children, our brothers, our friends. The choice of names and their implied class is amusing for a second more important reason. There have been prominent anti-ragging voices from state universities, there have also been a countless number of ‘student heroes’ who died for social and political causes from state universities, whether or not this Colombo elite recognises such struggles. There have also been students (like Joseph, one may say) who died for anti-ragging as a cause. There are also those who have died because of ragging. However, upper middle-class students, especially from English departments, have generally remained detached from social and political struggles of the common university student, have generally escaped ragging (due to being largely non-hostellers), and apart from few individual comments and complaints have failed to collectively organise against ragging, or even engage with the issue in a manner in which also addresses the problems their less-fortunate batchmates face. Joseph, the play’s hero, the English department martyr for the antiragging cause, is certainly no Ovitigala Vithanage Samantha, an antiragger from J’pura who died in 2002 for this cause.

Joseph is then simply a fantasy. Joseph, the dreamer, who sings about his dreams, merely represents a dream, a desire of upper middle-class students to strike back, to insist on the hegemony of the outside world to reign within universities as well; to reassert their cultural dominance, and their ‘natural’ class superiority through the agenda of non-violence. Anti-ragging cannot be an ‘apolitical’ process, and I’m sure the play is aware of at least that. However, the play also expresses (again through the dialogues of Joseph) an ideal of an apolitical, ‘pure’ non-violence. However, while apoliticism itself is a political stance, it is by no means synonymous with non-violence. This has been made evident time and time again in the University of Colombo itself with student organisations such as the Eksath Shishya Sanvidhanaya who, while rejecting ‘politics’ within the university on several occasions, have engaged in acts of violence. Indeed politics and political struggle seems to be written out of Rag, the Musical, narrowing it down to the infantile cry of English department students to be noticed and martyred in a phantasmic binary world of good and evil, rag and anti-rag. This binary is false. Politics, violence, resistance, and exploitation are all crucial aspects to university ragging as they are to social dynamics outside the university. I believe Ramindu Perera wrote some time ago that ‘the violence that exists in the rag is [only] as violent as the exploitation between the town and the village’. What is expressed here is of crucial significance to the play, since like other elite, liberal discourses, it mystifies violent economic relations in society, rendering them invisible, while highlighting the specific violence of the rag which is very much linked to the power relations of the outside society. Any artistic project attempting to portray the rag while simultaneously supressing the political narrative and mystifying the economic one is immediately suspect. The silencing of the political narrative also silences more progressive voices which have emerged from state universities – voices that were critical both of internal politics as well as external state politics – voices such as those of the likes of Daya Pathirana, the leader of the Independent Students Union (ISU) of the University of Colombo who was killed in 1986 by the JVP – voices that had a much more concrete, socially relevant existence than Joseph.

The elitism of the play is further manifested through the character of Peter, the antithesis to Joseph, the play’s villain who is seen to ultimately control the raggers as well. In contrast to the other raggers, however, who resort to Sinhala, who poke fun at Joseph for speaking in English, Peter too speaks in English, is of the same class (schooled at St. Peter’s perhaps?), and is revealed to be Joseph’s childhood friend. There are three things that should be noted about this phenomenon:

The first is that members of the urban upper middle-class do not manage to ‘control the rag’ or even emerge as charismatic student leaders, especially in Arts Faculties, where much of the student body is rural.

The second is that this need to write the villain into the same social class as the hero reveals a particular inability to even imagine a lower class subject in a position of comparable narrative significance. In fact, narrative significance (at the level of character) is normalised and coded into classed terms here, as if any attempt to represent the villain as a lower class subject may attempt to threaten the very class structure that the play subscribes to.

The third aspect is perhaps the most significant, and is what led to my scepticism about the standard musical form itself being unsuitable for a socially committed engagement with the rag. Through rendering Joseph and Peter as rivals, as hero and villain, as protagonist and antagonist, and in doing so through classed terms, the phenomenon of the rag suddenly disappears into an extremely subjectivised middle-class drama, which either loses contact with the world of social relations completely, or at least renders it flat and secondary. The rag is a collective, social phenomenon. This is not to say it is not brutal. It is also not to say that it does not have dire psychological effects on its victims. However, it is often not a case of one-to-one bullying. Its reasons are more inconspicuous, more social, more collective, more complicated than merely being ‘bullied for because you are posh’. A critical, socially engaging performance which attempts to address, let alone remedy, ragging would need to be aware of at least these issues, but then again, such awareness threatens to undo the very class relations that produce the rag. Such awareness would indeed render Rag, the Musical impossible with its cheap merchandising gimmicks, its vulgar sensationalising of a social phenomenon for the consumption of elite classes and its general blindness to issues of social class. After all, the distance between the Lionel Wendt and the University of Colombo may be one far too long for this play to cross.

Praveen Tilakaratne

***

P.S: The play also featured a rape of a female student, Natasha, again, implied to be from the English department, as an event crucial to the plot. The rape of female students by male students is not heard of as part of the ragging process, although certainly there are frequent cases of sexual abuse and harassment, especially verbally. However, as stressed above, any analysis or artistic representation of this which is centred on a particular focalised individual may fail to grasp ragging as a larger social and economic phenomenon. In any case, I do not think issues of rape should be handled with such carelessness on stage. While this scene failed to capture crucial aspects of the gendered dynamics of ragging (noting especially gender segregation in physical ragging in hostels), I believe a friend of mine will be writing a review on this soon.

 

ජෙහාන් ඇලොයිසියස් ගේ ‘රැග්’ නම් වූ ගීත නාටකය ආරම්භ වීමට පෙර ලයනල් වෙන්ට් රඟහල ඉදිරිපිට ‘රැග්’ ය යි ලේබල් ගසා අලෙවි කරන ලද තොප්පි ආදිය දුටු මගේ මිතුරියක් කොලොප්පමට මෙන් පැවසුවේ ‘මේ සියල්ලම අරගෙන කොළඹ විශ්වවිද්‍යාලයේ නව රඟහලේ පෙන්වූවානම්’ යන්නයි. ඇත්ත වශයෙන්ම, ලයනල් වෙන්ට් රඟහල සහ කොළඹ සරසවිය අතර ඇත්තේ පයින් යා හැකි වූ ඉතා කුඩා දුරකි. සමාජ ශුභසාධනය යන නමින් මාකට් කර, එම මාකට් කිරීමටවත් අරුතක් නොදෙන, කොලොම්පුර ප්‍රභූ පන්තියක වින්දනය සඳහා ඉදිරිපත් කරනු ලැබූ කෞතුක දර්ශනයකි ‘රැග්’. මෙම කෞතුක දර්ශනය එම ප්‍රභූ පන්තියේ ප්‍රභූවාදය සාධාරණය කොට, රාජ්‍ය විශ්විද්‍යාල ශිෂ්‍යයා කුහක, ප්‍රචණ්ඩ ගෝත්‍රිකයෙකු ලෙස නිරූපණය කිරීමට වෙර දරයි. නාට්‍යයේ තිබූ ගායනය සහ රංගනය ප්‍රශංසනීය තත්වයක පැවති නමුත් එහි අන්තර්ගතය, එනම් රාජ්‍ය විශ්ව විද්‍යාල වල පවතින්නාවූ නවකවදය පිළිබඳ යථාර්ථය ඉතා අපොහොසත් ලෙසත්, ඉතා මධ්‍යමාන ලෙසත් ගම්‍ය වුණි. පෞද්ගලීකරණය සහ භාණ්ඩකරණය අධිකව පවතින වත්මන් යුගයේ, එම සංසිද්ධීන් පදනම් කොට රාජ්‍ය විශ්ව විද්‍යාලවලට එරෙහිව ගොඩනැගී තියෙන්නාවූ කතිකාවලට වැඩි වැඩියෙන් අනුබල දෙන්නට මෙවන් සංස්කෘතික අංග සමත් වන්නේ ධනේශ්වර ක්‍රමයේ ඇති පන්ති සබඳතා ව්‍යාකූල කිරීමෙනුත් රාජ්‍ය විශ්ව විද්‍යාල ශිෂ්‍යයා ඒකාකෘතික කුහකයෙකු ලෙස සාමාන්‍යකරණය කිරීමෙනුත් ය. තවද, මෙම පෞද්ගලීකරණය සහ භාණ්ඩකරණය විවේචනයට ලක් කරන පුද්ගලයින් හෝ ආයතන අධානග්‍රාහී ලෙස හඳුන්වා හංවඩු ගැසීමට ද මෙම බලවේග සමත් වී ඇත. මෙම ආකල්ප මදක් විතර්කණය කිරීමට මෙම ලිපිය සමත් වේ නම් එය සතුටට කරුණක් ය යි කිව හැක. කෙසේ වෙතත්, මෙම පුළුල් ගැටළු මදකට පසෙක ලා, රැග් ගීත නාටකය හා සමඟ මට ඇති වූ ගැටළු කිහිපයක් පහත සඳහන් කරමි.

ලයනල් වෙන්ට් රඟහල ප්‍රධාන වශයෙන් ඉංග්‍රීසි නාට්‍ය හා සම්බන්ධ වූ ප්‍රභූ රංග ශාලාවකි. එම ශාලාවට පැමිණෙන මෙවන් නාට්‍ය නරඹන්නන්ගේ කටවල් වලින් පිටවන අවසාන සිංහල වචන ස්වල්පය භාවිත වනුයේ ඔවුන් පැමිණි ටැක්සියේ රියදුරාට ‘හරි මාව මෙතනින් දාන්න’ යනුවෙන් කීම උදෙසාය. මීට අමතරව, මෙදින මා හට සිංහල භාෂාව නාට්‍යය තුළ ද ඇසුණු අවස්ථා කිහිපයක් විය. ඒ අවස්ථා කවර නම් වූවත්, ඒවා වලින් සිදු වූයේ ප්‍රධාන වශෙයෙන් කාර්යයන් දෙකකි. පළමුවැන්න නම්, ත්‍රාඩකම හා පහත්කම පෙන්වීමටයි (නාට්‍යයේ ‘රැගර්ස්ලා’ නිතර සිංහලෙන් කතා කළ අතර, ‘අන්ටි රැගර්ස්ලා’ සෑම විටම ඉංග්‍රීසියෙන් පිළිතුරු දුන්හ.) දෙවැන්න නම් ‘ගොන් ආතල්’ දිමටයි. මෙම ගොන් ආතල් වලින් ‘චාටර්’ කරනු ලැබුවේ ඉංග්‍රීසි නාට්‍ය සම්ප්‍රදාය තරම් වරප්‍රසාද නොලත් පන්ති මට්ටමෙන් එතරම් උසස් නොවූ ප්‍රකට සිංහල වේදිකා නාට්‍ය සම්ප්‍රදායයි. එම නාට්‍ය ශෛලියේ ඇති රසඥානයට ද, එහි ද එමගින් නිරූපණය වන පොදු ජන සමාජයේ පවතින ස්ත්‍රී පුරුෂ භාව රංගනයන්ට ද සමච්චල් කිරීමක් මෙමගින් ඉටු කර ගැනීමට මෙම නාට්‍යය වෙර දැරුවේ ය.

මීට අමතරව නාට්‍යයේ ප්‍රධාන චරිත දෙකට, එනම් නවකවදයට විරුද්ධව තමන්ගේ ජීවිත ද පරිත්‍යාග කළ ශිෂ්‍යයන් දෙදෙනෙකුට, තබා තිබුණු නම් දෙක පිළිබඳව ද යමක් කිව යුතු වේ. මෙම නම් දෙක ජෝසෆ් සහ තෝමස් වේ. මොවුන් ඉංග්‍රීසි අධ්‍යන අංශයේ ඉගෙන ගන්නා වූ, කොළඹ ඉහළ මධ්‍යම පන්තියකින් පැමිණෙන්නා වූ – ඇතැම් විට ඔවුන්ගේම නම් වලට සමාන ශාන්ත ජෝසෆ් විද්‍යාලය සහ ශාන්ත තෝමස් විද්‍යාලයෙන් ඉගෙනුම ලැබූ – ශිෂ්‍යයන් දෙදෙනෙකි. මෙ මගින් නාට්‍යයේ ප්‍රභූ ප්‍රේක්ෂකයන්ගේ ද සිත දිනාගැනීමට හැකි  විරුවන් දෙදෙනෙක් බවට මොවුහු දෙදෙනා ඉතා ලෙහෙසියෙන් පත් වෙති. මේ අපේ ම දරුවන් අපේ ම සහෝදරයින් අපේ ම යහළුවන් ය යි ප්‍රේක්ෂකයෝ ද දැන් සිතති. තව ද මෙම නම්තැබීම හා එහි දිගුවක් වන මෙම චරිතවල පන්ති සංයුතිය තුළ ප්‍රායෝගික පරස්පරයක් වේ. එනම්, ශිෂ්‍ය ව්‍යාපාරයේ සමාජ දේශපාලන අරගලවලට ද නවක වදයට විරුද්ධව කෙරුණු අරගලවට ද ශිෂ්‍යයන් දිවි පිදූ නමුත් මේ ශිෂ්‍යයන් අතර ඉංග්‍රීසි අධ්‍යන අංශයේ ඉගෙනුම ලැබූ ඉහළ මධ්‍යම පාන්තික ශිෂ්‍යයන් නොවීය. තව ද, නවක වදයේ කෲරකම නිසාවෙන් මියගිය ශිෂ්‍යයන් සිටිය ද ඔවුන් ද මේ කියන ප්‍රභූ සමාජ ව්‍යුහයට අයත් ශිෂ්‍යයන් නොවේ. ඇත්ත වශයෙන්ම ඉංග්‍රීසි අධ්‍යන අංශයේ ශිෂ්‍ය ශිෂ්‍යාවන් සාමාන්‍යයෙන් පොදු සිසු අරගලවට සමීපව කටයුතු කර නැත; නවක වදය ද විඳ නැත; බොහෝ විට ශිෂ්‍ය නේවාසිකාගාර වල ද ඉඳ නැත; නවකවදයට පෞද්ගලිකව විරුද්ධ වූවත් ඒ ඔස්සේ සාමූහුක කතිකාවක ප්‍රත්‍යක්ෂ ලෙස ඉදිරිපත් වී නැත. ලංකා විශ්ව විද්‍යාල ඉතිහාසයේ නවක වදයට විරුද්ධ වී ජීවිතය පිදූ ජයවර්ධනපුර විශ්ව විද්‍යාලයේ ඕවිටිගල විතානගේ සමන්ත සහ මෙම නාටකයේ ජෝසෆ් අතර ප්‍රත්‍යක්ෂ සබඳතාවක් ද නැත.

එසේ නම් ජෝසෆ් ෆැන්ටසියකි. තමන්ගේ සිහින ගැන ගායනා කරන ජෝසෆ් සත්‍ය වශෙයෙන් මධ්‍යම පාන්තිකයාගේ සිහිනයකි, සැඟවුණු අපේක්ෂාවකි. ඒ බාහිර සමාජයේ තමන්ට තිබෙන්නාවූ හෙජමොනික ආධිපත්‍යයට, සංස්කෘතික ප්‍රමුඛතාවයට තර්ජනයක් ඉදිරිපත් කරන පහළ පන්තියේ ශිෂ්‍යයා මැඩ පවත්වා ගැනීමට ඇති ෆැන්ටසියයි. එනමුත් මෙම දෘෂ්ටිවාදය තුළ එම ප්‍රචණ්ඩ අපේක්ෂා ප්‍රත්‍යක්ෂ වනුයේ ලිබරල්වාදී අවිහිංසාවාදයක වෙස් ගනිමින් ය. අඩු තරමින් නවකවද විරෝධය නිර්දේශපාලනික විය නොහැකිය යි යන කරුණ නම් මෙම නාට්‍යය තුළින් පිළිබිඹු විය. එනමුත් පරමාදර්ශනයක් ලෙස නාට්‍යයේ දෘෂ්ටිවාදය ඉදිරිපත් කිරීමට වෙර දැරුවේ යම් කිසි නිර්මල, නිර්දේශපාලනික, පුද්ගලවාදී අවිහිංසාවාදයකියි. මෙහිදී කිව යුත්තේ නිර්දේශපාලනයත් දේශපාලනික ස්ථාවරයක් වන අතර, නිර්දේශපාලනයේත් අවිහිංසාවාදයේත් කිසිඳු අභ්‍යන්තර, කේන්ද්‍රීය සබඳතාවක් නොමැති බවයි. මීට නිදසුනක් වශයෙන්, විටින් විට සරසවිය තුළින් දේශපාලනය තුරන් කිරීමට අවශ්‍ය බව ප්‍රකාශ කරන නමුත් විටින් විට ප්‍රචණ්ඩත්වයේ ද නියැලෙන කොළඹ ශාස්ත්‍ර පීඨයේ එක්සත් ශිෂ්ය සංවිධානය නම් කර හැකිය. මෙවන් ස්ථාවරයක් දරන්නා මෙන් රැග් නාට්‍යයේ ද දේශපාලන කතිකාව මකා දැමීමට උත්සහයක් ඇති බව පෙනේ. එසේ නිහඬ කරනු ලැබූ දේශපාලනික ආඛ්‍යානය නාට්‍යයේ පුළුල් සමාජ අවකාශය ද නිහඬ කොට, ඉහළ මධ්‍යම පාන්තික සිසුවාගේ පටු අවකාශයට කොටු වූ රැග්-ඇන්ටිරැග්, කුහක-කුහකනැති යනුවෙන් ද්විමය ෆැන්ටසියක් ගොඩනගයි. එහෙත් මෙම ද්විමය තත්වය මිථ්‍යාවකි. දේශපාලනය, ප්‍රචණ්ඩත්වය හා සූරාකෑම යන සංසිද්ධි විශ්ව විද්‍යාලය තුළ පවතින්නේ නම් ඒ පවතින්නේ බාහිර ලෝකයේ ඇති දේශපාලනය, ප්‍රචණ්ඩත්වය හා සූරාකෑමත් සමඟ ඇති අන්‍යෝන්‍ය සබඳතාවකිනි. මට මතක ආකාරයෙන් ටික කලකට පෙර රමිදු පෙරේරා ‘ගම සහ නගරය අතර ඇති සූරාකෑම් නවකවදය තරම් ප්‍රචණ්ඩය’ වැනි කියනමක් ලියුවේ ය. මෙම කියමන මෙම නාට්‍යයට ඉතා උචිත වන්නේ වෙනත් ප්‍රභූ, ලිබරල් කතිකා මෙන් මෙම නාට්‍යය ද සමාජයේ තිබෙන්නා වූ ප්‍රචණ්ඩකාරී ආර්ථික සබඳතා ව්‍යාකූල කොට, විශ්ව විද්‍යාල තුළ පවත්නා එක් ප්‍රචණ්ඩකාරී අවස්ථාවක් පමණක් වියුක්ත කොට හෙළා දකින නිසා ය. මෙවන් ව්‍යාපෘති සැක සහිතයි. තවද දේශපාලනික ආඛ්‍යානය නිශ්ශබ්ද කිරීමෙන් දේශපාලනික වශයෙන් සරසවිය තුළ හට ගෙන ඇති ප්‍රගතශීලී කතිකා ද ඉබේ නිශ්ශබ්ද වනු ඇත. උදාහරණයක් වශයෙන්, ජෝසෆ්ට වඩා ඉතා ප්‍රගතශීලී, ජෝසෆ්ට වඩා තියුණු සමාජ විවේචනයක් ඇති, ජෝසෆ්ලට වඩා ප්‍රත්‍යක්ෂ ලෙස, සැබෑ ලෙස සමාජ-ආර්ථික-දේශපාලනික කතිකාවට මැදිහත් වූ 1986 වසරේ ජවිපෙ මඟින් ඝාතනය කරනු ලැබූ දයා පතිරන වැනි සුසුවන්ගේ හඬ මෙ මඟින් නිහඬ වනු ඇත.

නාට්‍යයේ ප්‍රභූවාදය තව දුරටත් පිළිබිඹු වන්නේ නාට්‍යයේ දුෂ්ටයා, පීටර්, මඟිනි. ජෝසෆ්ට ප්‍රතිවාදයක් ලෙස සකසනු ලැබූ, ජෝසෆ්ගේ ප්‍රතිවාදියා වන පීටර්, රැගර්ස්ලාගේ නායකයා බව පසුව අනාවරණය වේ. අනෙකුත් රැගර්ස්ලා මෙන් සිංහලෙන් කතා නොකරන පීටර් ජෝසෆ්ගේම සමාජ පන්තියට අයත් ශිෂ්‍යයෙකි (ඇතැම් විට ශාන්ත පීටර් විද්‍යාලයෙන් ඉගෙනුම ලැබූ?). නාට්‍යයේ අනාවරණය වන තවත් කරුණක් වන්නේ පීටර් සහ ජෝසෆ් ළමා අවදියේ සිට මිත්‍රයන් බවයි. මෙම සංසිද්ධිය පිළිබඳව කාරණා තුනක් කිව හැක.

පළමුවැන්න නම්, මෙය සිදු වීමට එතරම් ඉඩක් සරසවි තුළ – විශේෂයෙන්ම ශාස්ත්‍ර පීඨ වල – නොවීමයි. ප්‍රධාන වශෙයෙන් ඉංග්‍රීසි භාෂාවෙන් කතා බහ කරන නාගරික ඉහළ මධ්‍යම පාන්තික ශිෂ්‍යයන්ට ප්‍රධාන වශයෙන් ග්‍රාමීය ශිෂ්‍ය සමූහයකගේ සිත් දිනාගැනීමට අපහසුය. එවන් කෙනෙකුට රැග් එක පවා පාලනය කරගෙන් කැම්පස් එකේ රඟන ඩයල් එකක් වීමට හැකියාවක් නැත.

දෙවැන්න නම්, නාට්‍යයේ දුෂ්ටයා, එනම් එහි වීරයා හා සම වූ ආඛ්‍යානමය ව්‍යූහයක පවතින අනෙකුත් චරිතය ඉහළ මධ්‍යම පාන්තික නොවීම පරිකල්පනය කරගත හැකි දෙයක් වත් නොවීමයි. කතාවේ ප්‍රධාන චරිතවල අනුගත කර ඇති උසස්කම (වීරයා හෝ දුෂ්ටයා හෝ වේවා) අනුගත කර ඇත්තේ පන්ති ආධිපත්‍යය මත පදනම් වූ හැඟවුම්කාරක පද්ධතියක් මතයි. මෙම පරිකල්පනය තුළ කෙසේ හෝ දුෂ්ටයාගේ චරිතය ග්‍රාමීය ශිෂ්‍යයෙකු නැතහොත් කම්කරු පන්තියක ශිෂ්‍යයෙකු වූයේ නම්, මෙ මඟින් නාට්‍යය අනුබල දෙන්නාවූ ධනේශ්වර පන්ති පදනම ම විසංයෝජනය වන්නට අවකාශයක් තිබේ.

තෙවැන්න මෙයින් වඩාත් වැදගත් කාරණය වේ. මෙම කාරණාව සැළකූ විට මෙම නාට්‍යයේ අන්තර්ගතය බටහිර නූතන ගීත නාටකයක ආකෘතියකින් සාර්ථකව ඉදිරිපත් කළ හැකි ද යන ප්‍රශ්නය ද මතු විය. මධ්‍යම පාන්තික වීරයා සහ දුෂ්ටයා ලෙස සකසා ඇති මෙම චරිත සන්දර්භය ඔස්සේ ගොඩනැගෙන ආඛ්‍යානය පුද්ගල නිශ්‍රිත, පුද්ගලවාදී එකකි. මෙයින් සිදු වනුයේ තනි පුද්ගලයාගේ කතාව ප්‍රමුඛ වී, ඊට පදනම් වූ සමාජ කතිකාව දියාරු වී යාම ය. නවක වදය සාමූහික, සමාජීය, සමාජ විද්‍යාත්මක සංසිද්ධියකි. එසේ කීමෙන් අදහස් වන්නේ එය කෲර නැත යි යන්න නොවේ; එ මඟින් ශිෂ්‍යයන්ට බරපතල මනෝවිද්‍යාත්මක ගැටළු පැන නැඟෙන බව කිසි සේත් ප්‍රතික්ෂේප නොකරමි. එහෙත් එය පුද්ගල මට්ටමෙන් විශ්ලේෂනය කිරීමට හැකි දෙයකුත් නොවේ. ‘මට කඩ්ඩ පුළුවන් හින්ද රැග් කරා, මන් පොෂ් හින්ද රැග් කරා’ වැනි කියුම් නවක වදය යන සංසිද්ධියෙහි ඇති සංකීර්ණත්වය නොසලකයි. සමාජය වෙනුවෙන් කැප වුණු, නවක වදය සැබැවින්ම නිරූපණය කිරීමට වෙර දරන කලා නිර්මාණ මෙවැනි ප්‍රශ්න හා සමඟ විචාරාත්මක ලෙස පොර බැදිය යුතු වේ. එහෙත් මෙ ලෙසින් මෙම නාට්‍යය සැබවින්ම ක්‍රියා කළේ නම්, එය එහිම ප්‍රභූවාදී පදනමට ප්‍රතිවිරෝධී වීමට තිබුණි. එසේ වී නම් රැග් නම් වූ ප්‍රභූ පන්තියක පරිභෝජනය සඳහා ලියැවුණු මෙම කෞතුක දර්ශනය වේදිකාගත වන්නේ ද නැත. ඇතැම් විට ලයනල් වෙන්ට් රඟහලේ සිට කොළඹ සරසවියට ඇති කෙටි දුර මෙම නාට්‍යයට එතර වීමට නොහැකි මහා කාන්තාරයක් සේ විය හැක.